Op dit moment is Kasteel Schaesberg voor bezoekers niet meer toegankelijk.
Stichting Landgoed Slot Schaesberg, de drijvende kracht achter de historische bouw- en ontdekplaats Slot Schaesberg in Landgraaf, bestata niet meer. Het is de afgelopen periode niet gelukt om het project overeind te houden. De gemeente Landgraaf zet nu in op een hernieuwde toekomst van het landgoed als toeristische trekpleister.
Geschiedenis
Tussen Schaesberg en Heerlen, in het hart van Nederlands-Limburg, ligt het indrukwekkende Kasteel Schaesberg. Wat ooit een statige waterburcht was, is tegenwoordig een van de meest bijzondere erfgoedlocaties van de regio. Hoewel van het oorspronkelijke kasteel slechts ruïnes resten, ademt het terrein nog steeds geschiedenis, ambacht en cultuur.
Van Maaslandse renaissance tot ruïne
Kasteel Schaesberg werd in de 16e en 17e eeuw gebouwd in de Maaslandse renaissancestijl, een architectonische stroming die kenmerkend is voor het Maasland en Zuid-Limburg. Deze stijl combineert baksteen met natuursteen in zogenaamde speklagen, wat het kasteel zijn herkenbare uiterlijk gaf. Het was destijds een van de meest indrukwekkende kastelen van de regio.
De heren en later rijksgraven Van Schaesberg bewoonden het kasteel tot in de 18e eeuw. Na de Franse tijd begon het bouwwerk langzaam te vervallen. In 1965 ging een groot deel van de voorburcht met zijn hoektorens en poortgebouw verloren door een verwoestende brand. De Nederlandse staat had het bezit na de Tweede Wereldoorlog geconfisqueerd, waarna het werd overgedragen aan de gemeente Schaesberg. Sinds 1975 zijn de overgebleven muren en torens geconserveerd om verdere achteruitgang te voorkomen.
Wat er nu nog te zien is
Binnen de oorspronkelijke kasteelgrachten bevinden zich nog twee eilanden: één met de voorburcht en één met het hoofdkasteel. De fundamenten en enkele muren geven een duidelijk beeld van de oorspronkelijke omvang. Opvallend zijn de natuurstenen vensteromlijstingen, hoekblokken en delen van de originele speklagen – vergelijkbaar met de bouwstijl van Kasteel Hoensbroek en Kasteel De Bongard in Simpelveld.
Erfgoed in de omgeving
De invloed van de familie Van Schaesberg reikt verder dan het kasteel alleen. In de omgeving staan nog verschillende bouwwerken uit dezelfde periode, zoals kapellen in Leenhof en Kakert, historische hoeves en de parochiekerk van Schaesberg. Allemaal vertonen ze kenmerken van de typische Maaslandse renaissancestijl. Bovendien zijn nabij de ruïne de resten ontdekt van een Romeinse villa, wat het terrein nog meer historische betekenis geeft.
Kortom: Kasteel Schaesberg in Landgraaf is een unieke plek waar geschiedenis, erfgoed en archeologie samenkomen. De ruïne vormt een tastbare herinnering aan de rijke geschiedenis van Limburg en is een bezoek meer dan waard voor liefhebbers van kastelen en cultuur.