Limburgse mijnen: van zwart naar groen
In het hart van Europa, in de provincie Limburg in België en Nederland, bevindt zich een regio doordrenkt van de geschiedenis van de mijnbouw. De Limburgse mijnen, eens het kloppende hart van industriële activiteit en economische welvaart, zijn nu een symbool van de transformatie van een regio van zwart naar groen.
De opkomst van de mijnindustrie in Limburg begon in de late 19e en vroege 20e eeuw. De ontdekking van steenkoolreserves in de regio zorgde voor een explosieve groei van de mijnbouwactiviteiten. Met de vraag naar steenkool als brandstof voor industrie en huishoudens groeiden de mijnen snel uit tot belangrijke economische centra. De Limburgse mijnen werden al snel de grootste werkgevers in de regio, waar duizenden mensen werkten.
In de jaren 1950 en 1960 beleefde de mijnindustrie in Limburg haar hoogtijdagen. De mijnen draaiden op volle capaciteit en de economie bloeide. Deze periode werd gekenmerkt door een sterke gemeenschapszin onder de mijnwerkers, die vaak in nabijgelegen dorpen woonden die speciaal voor hen waren gebouwd.
Lees verder
Gedachteniskapel
Aan de voet van de steenberg van de voormalige Staatsmijn Wilhelmina aan de Casinolaan 15 te Landgraaf in Park Gravenrode staat de Gedachteniskapel van de Mijnwerkers. De gedachteniskapel is een herinneringsmonument voor alle mijnwerkers in Limburg die door een noodlottig ongeval in de mijn zijn omgekomen. De huidige kapel werd oorspronkelijk gebouwd als lijkenhuisje van
Bedevaart naar Berchtesgaden
De Limburgse mijnbouwindustrie was in de 20ste eeuw een opvallende mengeling van gruis, stoflongen en een ongekende arbeidsintensiteit van de kompels en hun hogere bazen. Eén van hen trad op zijn zeventiende toe als hulpsleper. Dat betekende zeer hard werken. Op zijn zesentwintigste was hij mijnbouwkundig ingenieur (cum laude). Het prille ambtenaarsgezin (één kind) ging
De Verdwenen Limburgse Mijnen
De mijnen. Tienduizenden mannen vonden er werk. Duizenden gezinnen waren ervan afhankelijk. Het hele leven was ervan doortrokken. De mijnwerkers hadden hun eigen beschermheilige. Hun eigen liederen. Hun eigen longinstituut. Hun eigen muziekkorpsen en hun eigen winkels. En hun eigen reddingsbrigade. Jonge jongens van nog geen veertien jaar konden op de Ondergrondsche Vak School terecht
Delven En Slepen
Delven en slepen beschrijft de ontwikkeling van de techniek en de ontginningsstrategie van de mijnen bij Kerkrade in de achttiende en negentiende eeuw, de periode waarin de mijnenbouw nog kleinschalig was. Centraal staat de mijn van de abdij van Kloosterrade, die in de Franse Tijd in staatshanden kwam en Domaniale mijn ging heten. De overstap
Familia
In 1953 verscheen het veelgeprezen bedrijfsfotoboek Oranje Nassau Mijnen van fotograaf en huisarts Nico Jesse (1911-1976), over het gelijknamige mijnbouwbedrijf in Zuid Limburg. Recent is gebleken dat zich in het archief van Nico Jesse, ondergebracht in de collectie van het Nederlands Fotomuseum, foto’s bevinden die hij tijdens de oorlogsjaren in Limburg maakte. Hij portretteerde in
In en onder het dorp
In en onder het dorp is een even informatief als ontroerend en persoonlijk verhaal, waarin dichter, geleerde en mijnwerkerszoon elkaar de pen reiken. Maar waarin toch vooral al die mannen worden omarmd die, gesteund door hun families, het dagelijks brood verdienden met harde ondergrondse arbeid in stof, benauwenis, lawaai en stank. En die met hun
Langs mijnen en groeven
Zuid-Limburg heeft een bijzonder landschap, dat weerspiegelt zich niet alleen in de flora en fauna, maar ook in de ondergrond. De geologische diversiteit van Zuid-Limburg maakt het gebied uniek. Er liggen kalk- en zandsteenrotsen, zand- en lössbodems en plekken waar zich bruinkool en steenkool op winbare diepte bevinden. In de loop der eeuwen hebben de
Mijn verleden
In dit boek beschrijft een mijnwerkerszoon, die een andere weg ging dan zijn vader, de ontwikkeling van de mijnstreek in Limburg vanaf het moment – rond 1915 – dat zijn grootvaders naar Limburg kwamen om in de mijnen te gaan werken. Hij doet dit aan de hand van persoonlijke herinneringen en ervaringen. Een deel van
Mijnbouw En Arbeidsmarkt In Limburg
Het centrale thema van dit boek is de arbeidsmarkt voor mijnwerkers in de periode 1900-1965. Serge Langeweg beschrijft door welke overwegingen de mijndirecties zich lieten leiden bij de werving, selectie en binding van het personeel aan het bedrijf. Ook laat hij zien welke gevolgen dit beleid had voor de samenstelling van de mijnwerkerspopulatie op korte
Mijnwerkers in Limburg
Het is tegenwoordig nauwelijks meer voor te stellen dat Nederland gedurende een groot deel van de twintigste eeuw voor zijn energievoorziening in hoge mate afhankelijk was van Limburgse steenkool. Pas in de jaren 1970 kwam hieraan een einde en moesten de tienduizenden mijnwerkers omzien naar ander werk. Nu, bijna veertig jaar na de sluiting van
Tien torens diep
Stef en Victor willen mijnwerker worden, net als hun vaders. Ze hebben elkaar beloofd om later samen ‘naar beneden’ te gaan, wel achthonderd meter diep. Hun vriendinnetje, de stoere Wietske, wil graag met hen mee, ook al mogen meisjes eigenlijk geen mijnwerker worden. Langzamerhand begint Stef toch te twijfelen. Er gebeuren regelmatig dodelijke ongelukken in
Versteende wouden
Versteende wouden is een boek over mijnen en mijnwerkers. Geen verhaal-in-woord-en-beeld over ‘hoe het was’, maar een studie van de wijze waarop het mijnbedrijf door tijdgenoten werd ervaren en verbeeld. Daarbij zijn niet alleen literatuur en beeldende kunst van belang, maar ook liederen, journalistieke en populair-wetenschappelijke publicaties. De Verbeelding van de mijn beweegt tussen twee
Zwarte sneeuw
Zuid-Limburg 1845. Nadat de oogst is mislukt en er geen geld is om de pacht te betalen, wordt de familie Mullenders op straat gezet. Vader Sjeng en moeder Annekatrien, die hoog zwanger is, vertrekken met hun vijf kinderen naar Kerkrade – daar is werk in de kolenmijn. Emma is veertien jaar en moet met haar
Steenbergroute (14 km)
Deze wandeling start bij de Botanische tuin, die beslist een bezoekje waard is! De route loopt door Park Gravenrode, waar de Strijthagerbeek en de Anstelerbeek in de loop van duizenden jaren diepe dalen hebben uitgeslepen. Er is een grote variatie aan natuur en landschappen door de aanwezigheid van beken, vijvers, hellingbossen, kastelen, hoeves, stuwmeer Cranenweyer en
Adventure Trail SnowWorld Landgraaf
Een nieuwe beleving op het terrein van het klimpark van SnowWorld Landgraaf: de Adventure Trail! Het wandelpad is vrij toegankelijk en vertelt de bezoeker over het mijnverleden van de Wilhelminaberg. De Adventure Trail, aangelegd langs het klimpark en tegen de helling van de hoogste steenberg van Nederland. Het avontuurlijke wandelpad heeft twee bijzondere wandelroutes, deze
‘Geleen vertelt’, verhalen over de wereldstad
Mensen van Geleen en daarbuiten noemen hun stad ‘De Waereldsjtad’ in dialect. Waar komt dat vandaan? Het Geleen zoals wij dat nu kennen, ontstond in een razend tempo. Zo snel en efficiënt als er bij de Staatsmijn Maurits steenkool uit de bodem kwam, zo verrezen er bovengronds een boulevard met warenhuizen, een voetbalstadion en hoogbouw.
Koelepietjes
In de Dr. Poelsstraat in Heerlen vind je het kunstwerk van Streetart Frankey: de Koelepietjes. Je ziet kanaries die tijdens de mijnperiode ondergronds werden gebruikt om gebrek aan zuurstof en giftige gassen te signaleren. Als een kanariepietje van zijn stokje viel, dan gold dat dus als een alarmbel voor een mijnwerker. Loop vooral eens door
